سلوک عاشورایی

آیت الله مجتبی تهرانی

مصابیح الهدی

حضرت آیت‌‌الله‌‌العظمی حاج‌‌آقا مجتبی تهرانی، که از مراجع عظام تقلید و از شاگردان مبرّز مکتب فقهی، اصولی، فلسفی، اخلاقی و عرفانی امام خمینی(رضوان‌‌الله‌‌تعالی‌‌علیه) می‌‌باشند و بیش از 30 سال است که کرسی دروس اسلامی ایشان در حوزه‌‌ی علمیه‌‌ی تهران، طلاب و فضلای اُمّ‌‌القرای جهان اسلام را سیراب می‌‌سازد، از سال 1380 هـ.ش در بیانات ایّام دهه‌‌ی اوّل محرّم‌‌الحرام و دهه‌‌ی آخر ماه صفر خود، به تشریح ابعاد گوناگونی از قیام و انقلاب حضرت سیّدالشّهداء پرداخته‌‌اند که نگاهی چنین عمیق به مقوله‌‌ی عاشوراء، آن هم توسط چنین شخصیّتی، در نوع خود کم‌‌نظیر است.

آن‌‌چه مجموعه‌‌ی مباحث حضرت استاد را از بسیاری جهات ممتاز گردانده، نگاه ریشه‌‌ای ایشان به حرکت تاریخی و تاریخ‌‌ساز امام حسین(علیه‌‌السلام) است؛ نگاهی که این حرکت را به ریشه‌‌های اسلام ناب محمّدی پیوند می‌‌زند و آن را در امتداد بعثت رسول مکرّم اسلام و به‌‌عنوان عامل حفظ و استمرار آن توجیه و تبیین می‌‌کند. بر همین اساس است که حضرت استاد می‌‌فرمایند: «إنّ الإسلام محمّدیّة الحدوث و حسینیّة البقاء».

عظمت قیام انسان‌‌ساز حضرت سیّدالشّهداء سبب شده است که نتوان تنها یک هدف برای آن در نظر گرفت یا تنها از یک بُعد و زاویه به آن نگاه کرد. به فرموده‌‌ی حضرت استاد: «اگر بخواهیم فقط یک هدف را مطرح کنیم و بگوییم هدف از حرکت حسینی فقط همان بوده، به آن حضرت جفا کرده¬ایم. نمی‌شود گفت که این ولیّ بزرگ خدا، با عملی که انجام داد ـ‌که در طول تاریخ بشریّت بی‌نظیر است‌ـ فقط یک هدف داشته است. کوتاهی درک من موجب نمی‌‌شود که هدف‌گیری او محدود شود! لذا از کلمات حضرت در موقعیّت¬های مختلف در این حرکت، اهداف گوناگونی به دست می‌آید».

بر این مبنا، حضرت استاد تلاش کرده‌‌اند با مروری بر کلمات و جملات امام حسین(علیه‌‌السلام) در طول این حرکت، از مدینه تا کربلا، چارچوبی از اهداف و ابعاد این قیام ارائه کرده و ساختار بحث را با تکیه بر منابع و معارف غنیّ اسلامی، نظیر قرآن کریم و روایات اهل‌‌بیت(علیهم‌‌السلام) تکمیل نمایند تا مُراد از هر بُعد و هدفی که حضرت سیّد‌‌الشّهداء مطرح کرده‌‌اند، به درستی روشن شود.