1.مدرسه حسینی
مصطفی دلشاد تهرانی
نشر دریا
مدرسه حسینی(علیهالسلام) عنوانی است برای رویکردی تربیتی به بزرگترین حماسه انسانی، حماسه ای فرا تاریخی و فرا جغرافیایی، برای دمیدن روح حقیقت انسانی در همگان و راهنمایی کردن مردمان به سوی تعالی. راهی که حسین (علیهالسلام) در تعریف زندگی نشان داد، راه حریت و عزت است و پرچمی که برافراشت، فرا راه همه آزادی خواهان و عزت جویان تا قیام قیامت است. حسین(علیهالسلام) با برافراشتن پرچم حماسه کربلا و عاشورا، مدرسه ای را بنیان گذاشت که مردمان در آن به نیکوترین و والاترین تربیت(تربیت نبوی) دست یابند. مدرسه حسینی، مدرسه احیای اسلام نبوی و اسلام علوی است. مدرسه ای که اسلام حقیقی در آن جلوه دارد و تربیت شدگانش بینا و دانا، و کریم و عزیز و آزاد از دنیا، مطیع خدا واهل شجاعت و استقامتند. حسین (علیهالسلام) با بنیادگذاشتن چنین مدرسه ای اسلام را زنده کرد. مدرسه حسینی برخاسته از مدرسه ی تربیتی پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) و امیرالمومنین(علیهالسلام) بود.
در این کتاب حادثه عاشورا تشبیه به مدرسهای شده است که در هر کلاس آن درسی از معارف آموزش داده میشود. قلم نگارش کتاب جذاب است و نویسنده به خاطر تخصصی که در علوم حدیث دارد به خوبی از روایات این موضوع بهره برده است.
این گونه نگاه به حادثه عاشورا در نظر دارد تا نوعی نگاه عملی به زندگی آدمی را پرورش دهد.
----------
2.نگرش عرفانی فلسفی و کلامی شخصیت امام حسین(علیهالسلام)
قاسم ترخان
چلچراغ
نوشته حاضر با طرح مباحث عرفانی، فلسفی و کلامی به واکاوی شخصیت و قیام امام حسین(علیهالسلام) میپردازد و سؤالات و شبهاتی مرتبط با این حوزه را که در اینترنت از سوی هزاران نفر مورد پرسش قرار گرفته، تحلیل میکند.
بسیاری از سؤالات ارائه شده در این کتاب، شبهاتی است که تنها از سوی وهابیت القا و ترویج شده است و هماینک تلاش میشود که به عنوان عقیده اهل سنت جلوه داده شود، در حالی که عموم اهل سنت نظر مساعدی نسبت به دیدگاههای این گروه ندارند.
در بخش ابتدایی این کتاب، خلقت انوار پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) و ائمه اطهار(علیهمالسلام) قبل از اجسام آنها بررسی شده است و در ادامه به تأمل در پناه بردن فُطرسِ ملک به گهواره امام حسین(علیهالسلام) پرداخته است و در صدد پاسخگویی به این سؤال که «با توجه به مجرد و معصوم بودن فرشتگان، آیا میتوان داستان فطرس ملک را قبول کرد؟» بر آمده است.
در بخش دیگری از کتاب به شناخت خدا از نگاه عرفانی امام حسین(علیهالسلام) با توجه به دعای عرفه پرداخته شده است و بررسی میشود که آیا در دعای عرفه امام حسین(علیهالسلام)، وحدت شخصی وجود، مورد تأیید، و سیر در آثار آفاقی و انفسی است یا خیر؟
در ادامه کتاب، برتری امام حسین(علیهالسلام) بر امامان دیگر، اسطورهپردازی از امام حسین(علیهالسلام) با دامن زدن به حوادثی مانند گریه آسمان در شهادت آن حضرت(علیهالسلام)، جایگاه عشق و عقل در شخصیت امام حسین(علیهالسلام)؛ غلبه جنود عقل بر جنود جهل، جبر و اختیار در حادثه کربلا را مورد تأمل و واکاوی قرار داده است.
در قسمتی دیگر از کتاب به این شبهه وهابیت پاسخ داده شده است که «امام حسین(علیهالسلام) چه مجوزی برای تمرد از مقام خلافت داشت؟ مگر یزید حاکم شرعی و برگزیده مردم نبود؟» و همچنین «آیا نمیتوان گفت: یزید مجتهد بوده و تنها در اجتهادش به خطا رفته است و از این رو سزاوار لعن و سرزنش نیست؟».
در ادامه نویسنده به این سؤال پاسخ داده است که بر اساس مستندات تاریخی، یزید توبه کرده است، پس چرا شیعیان او را لعن و سرزنش میکنند و همچنین در صدد پاسخ به این شبهه است که گفته شده است: یزید کارهای خوب و نیک فروانی انجام داده است، آیا طبق آیه قرآن که خوبیها، بدیها را از بین میبرند، جرم و جنایت یزید از بین نمیرود و نباید به پاکی یزد حکم کرد؟
-----------
3.فروغ شهادت
علی سعادت پرور
نشراحیاء کتاب
آیت الله علی سعادت پرور از برجستهترین شاگردان عرفانی علامه طباطبایی بودند که در جلسات خاص حضرت علامه حضور داشته و شاگردان بسیاری را در طول عمر بابرکتشان تربیت کردند.
این کتاب مجموعه درسهای ایشان در زمینه ابعاد عرفانی واقعه کربلا میباشد که در نوع خود کم نظیر است. نویسنده در این کتاب با استفاده از احادیث معتبر شیعی که در منابع دسته اول آمده فضائل و خصایص خاص حضرت اباعبدالله(علیهالسلام) که تنها در ایشان وجود دارد را بیان کردهاند. ایشان با استفاده از آیات و روایات به تفسیر ابعاد عرفانی سخنان حضرت اباعبدالله(علیهالسلام) در کربلا و اهل بیت ایشان در طول اسارت و همچنین مصائبی که در این مدت برای آن حضرت و اهل بیتش اتفاق افتاده پرداخته است.
--------
4.سلوک عاشورایی
آیت الله مجتبی تهرانی
نشر مصابیح الهدی
حضرت آیتاللهالعظمی حاجآقا مجتبی تهرانی، که از مراجع عظام تقلید و از شاگردان مبرّز مکتب فقهی، اصولی، فلسفی، اخلاقی و عرفانی امام خمینی(رضواناللهتعالیعلیه) میباشند و بیش از 30 سال است که کرسی دروس اسلامی ایشان در حوزهی علمیهی تهران، طلاب و فضلای اُمّالقرای جهان اسلام را سیراب میسازد، از سال 1380 هـ.ش در بیانات ایّام دههی اوّل محرّمالحرام و دههی آخر ماه صفر خود، به تشریح ابعاد گوناگونی از قیام و انقلاب حضرت سیّدالشّهداء پرداختهاند که نگاهی چنین عمیق به مقولهی عاشوراء، آن هم توسط چنین شخصیّتی، در نوع خود کمنظیر است.
آنچه مجموعهی مباحث حضرت استاد را از بسیاری جهات ممتاز گردانده، نگاه ریشهای ایشان به حرکت تاریخی و تاریخساز امام حسین(علیهالسلام) است؛ نگاهی که این حرکت را به ریشههای اسلام ناب محمّدی پیوند میزند و آن را در امتداد بعثت رسول مکرّم اسلام و بهعنوان عامل حفظ و استمرار آن توجیه و تبیین میکند. بر همین اساس است که حضرت استاد میفرمایند: "إنّ الإسلام محمّدیّة الحدوث و حسینیّة البقاء"
عظمت قیام انسانساز حضرت سیّدالشّهداء سبب شده است که نتوان تنها یک هدف برای آن در نظر گرفت یا تنها از یک بُعد و زاویه به آن نگاه کرد. به فرمودهی حضرت استاد: «اگر بخواهیم فقط یک هدف را مطرح کنیم و بگوییم هدف از حرکت حسینی فقط همان بوده، به آن حضرت جفا کرده ایم. نمی شود گفت که این ولیّ بزرگ خدا، با عملی که انجام داد ـکه در طول تاریخ بشریّت بینظیر استـ فقط یک هدف داشته است. کوتاهی درک من موجب نمیشود که هدفگیری او محدود شود! لذا از کلمات حضرت در موقعیّت¬های مختلف در این حرکت، اهداف گوناگونی به دست میآید.
بر این مبنا، حضرت استاد تلاش کردهاند با مروری بر کلمات و جملات امام حسین(علیهالسلام) در طول این حرکت، از مدینه تا کربلا، چارچوبی از اهداف و ابعاد این قیام ارائه کرده و ساختار بحث را با تکیه بر منابع و معارف غنیّ اسلامی، نظیر قرآن کریم و روایات اهلبیت(علیهمالسلام) تکمیل نمایند تا مُراد از هر بُعد و هدفی که حضرت سیّدالشّهداء مطرح کردهاند، به درستی روشن شود.
--------------
5.مراقبه های عاشورایی
محمد مهدی امیر باقری
نشر کتاب فردا
درست است که از حادثه عاشورا قرن ها می گذرد، اما عاشورا حادثه ای جاری در تاریخ است. هرسال که عاشورا فرامی رسد، لازم است که با یک سلسله مراقبه ها و محاسبه های خاص، به استقبال این موسم شریف برویم؛ چرا که برای درک عاشورای هر ساله مانند درک شب قدر، مراقبه های تازه و مخصوص آن سال لازم است.
عبور از این مراحل فقط با دمیدن روح جدید عاشورا در جامعه ی شیعه اتفاق می افتد. لذا هر سال باید به استقبال عاشورای جدیدی که می آید و آن بذر ابتلای که در قلوب شیعه پاشیده می شود، رفت.این بذر بسیار مبارک و میمون است و باید به صورت جمعی و فردی به استقبال آن برویم و سعی کنیم مراقبه هایی را طراحی کنیم که ذائقه ی جامعه ی شیعه در این ایام بتواند آن صلوات و رحمتی که خداوند، بر سیدالشَِهداء می فرستند را بچشد و با چشیدن این صلوات، گذار ما از این ابتلای سنگین در فتنه ی اتحاد احزاب کفر و شرک و نفاق، با عافیت و آسایش محقق گردد.
این اثر که در سه بخش تنظیم شده است به موضوعاتی مانند "شناخت عاشورا"، "مراقبهای عاشورا" و "مراقبههای عاشورایی هنرمندان" میپردازد.
در مقدمه این کتاب به مبادی و مبانی تحلیل قیام عظیم عاشورا به عنوان یکی از مهمترین وقایع تاریخ پرداخته شده و آمده است که "مقدمه ضروری تفسیر عاشورا، یافتن نقشه آن حرکت جامعی است که عاشورا در درون آن و بخاطر تکمیل شدن آن رخ داده است."
-----------------
6. امام حسین (علیهالسلام) از دیدگاه 114دانشمند جهانامیر حسین علیقلی
نشر عابدامام حسين (علیهالسلام) با قيام خونين خود به همگان آموخت كه بايد در برابر همة شركهاي عالم ايستادگي كرد. بنابراين بايد او را شناخت و آرمانهايش را از نو باز كرد. نگارنده در كتاب حاضر شخصيت و مقام امام حسين (علیهالسلام) و عظمت واقعة عاشورا را از ديدگاه 114 انديشمندجهان نشان داده است. امام حسين (علیهالسلام) از ديدگاه دانشمندان شيعه، دانشمندان غربي و دانشمندان شرقي، چهاربخش اصلي كتاب را تشكيل ميدهد. از جملة اين دانشمندان ميتوان به «آيتالله مرعشي نجفي» «استاد مرتضي مطهري» «محمد اقبال لاهوري» «دكتر مصطفي شيبي» «ابن رشد» «چارلز ديكنز» «جواهر لعل نهرو» و «جورج جرداق» اشاره كرد.
-----------
7.پرتوی از عظمت امام حسین(علیهالسلام)
لطف الله صافی گلپایگانی
انتشارات مسجد جمکران
موضوع كتاب، درباره چهره درخشان تاريخ بشريت، حضرت اباعبدالله الحسينعليهالسلام است كه كرامت و عزت انساني وامدار اوست.
اين كتاب، متضمن مطالبي از فضايل حضرت سيدالشهداءعليهالسلام و تاريخ اسلام در آن زمان و نيز پارهاي از علل و نتايج واقعه كربلا ميباشد كه به صورت تحقيقي و تحليلي به رشته تحرير درآمده است.
از ويژگيهاي مهم كتاب، قلم ساده آن است كه عليرغم انتقال مطالب علمي و تحليلي، مخاطب را از هر طبقه فكري و سطح سواد كه برخوردار باشد با اندك مايه علمي، بهرهمند ميسازد.
نكته قابل توجه، استفاده فراوان از منابع عامه و اهل سنت در مستندات است كه فهرست منابع اهل سنت با بيش از 70 مورد به همراه نام نويسنده آنها در پايان كتاب درج شده است.
--------------
8.آثار و برکات امام حسین (علیهالسلام) دردنیاهاشم الناجی الموسوی الجرائری
نشر نیستاناین کتاب بخشی از مجموعه روایات و احادیثی است که درباره بهرهها و فرخندگیهای این جهانی وجود مقدسحضرت سیدالشهدا حسین بن علی (علیهالسلام) به همت استاد فاضل و محدث آگاه جناب آقای سید هاشم ناجی موسویفراهم آمده است.
-------------
9.وارثان عاشورا
علی صفایی حائری
انتشارات لیله القدر
اين كتاب به بررسي عمق تاريخ عاشورا ميپردازدكتاب مزبور از يك سو با آگاهي از معضلات و شبهات نو و كهنه كلامي، به مباحث بنيادين اضطرار به جهت «حق و شبهه» ميپردازد. همچنين ريشههاي اشتباه و انحراف را نشان داده و درباره رستگاري گفت وگو ميكند و براي زندگي بخشيدن به حكم و حكومت دين به بحث بديع «احيا امر» پرداخته و عوامل و مراحل پنجگانه وصول به اين مقصود را تبيين ميكند.
فصل های کتاب عبارتند از:1. اضطرار به حجت (اضطرار به دين، درك اضطرار، ضرورت وحي و اضطرار به حجت، آثار، انتظار، ريشهها و آثار انتظار و شكل عمل، بلا و تفحيص، پيوندهاي بلا، فائزين و خائضين)2. حق و شبهه (روز حسين(علیهالسلام) ، شبههها و فتنهها، حق معياري متشابه، مفهوم و مبناي حق، مجاري حق، دستآوردهاي حق، اهداف امام حسين(علیهالسلام) ، ويژگيهاي رهبر، سعي و سرعت و اعتدال، شهود صحنهها)3. احياي امر (زمينههاي بحث، كلامي از فاطمه زهرا(سلام الله علیها)، مروري بر روايات، عوامل احيا، تعلم و تعليم 1 و 2 (خودشناسي، فراغت، سازندگي، حيات طيبه، تقدير، تدبير، تربيت، تشكيل جديد) همراه با كلامي از حضرت فاطمه(سلام الله علیها)عوامل احيا ذكر 1 (ذكر علم) عوامل احياي زيارت و لقا 1 و 2 (زيارت، تلافي، تزاور، التقاء) همراه با كلامي از حضرت فاطمه(سلام الله علیها)، عوامل احيا الفت و اجتماع 1 و 2 (آفات جمع، كلامي از حضرت فاطمه(سلام الله علیها))عوامل احيا حبس و وقف 1 و 2 (كلامي از حضرت فاطمه(سلام الله علیها))وارثان عاشورا (علم و آگاهي، عبوديت، اطاعت و تقوا، صلاح)4. اصحاب ابا عبدالله(علیهالسلام) (مسلم بن عقيل، هاني بن عروه، حربن يزيد رياحي، تسويف و تأخير، اشتياق و استباق، فداكاري اصحاب، وفاي عباس(علیهالسلام))اين كتاب فهرست منابع نداشته و نويسنده تنها به ارجاع منابع به پاورقي بسنده كرده است.
--------------
10.حسین عقل سرخ
رحیم پور ازغدی
نشر طرحی برای فردا
کتاب حاضر متن پیاده شده سه جلسه گفتگو در خصوص نهضت سیدالشهداء و آرمان شهدای عاشوراست که در سه روز متوالی 9 و 10 و 11 محرم سال 1380 صورت گرفته و به طور زنده از شبکه اول سیما پخش گردیده است.
در گفتگوی اول ایشان به بررسی اجمالی علل و ریشه های عاشورا پرادخته و به تغییر ماهیت حکومت نبوی به سلطنت اموی پس از 50 سال اشاره نموده و ریشه های تاریخی آن را تحلیل نموده و عبرت های امروز آن را یادآوری نموده است.
در گفتگوی دوم به تحلیل تاریخی دوران معاویه و روشهای مورد استفاده وی در مقابل امام اشاره نموده ، و به بررسی عکس العملهای حضرت سیدالشهداء در قبال وی پرداخته و به خطبه حضرت در منی اشاره می نماید که در آن خطبه از سران اصحاب، دعوت به قیام به عدل در مقابل معاویه می نماید.
در گفتگوی سوم نیز ایشان به بررسی ادامه خطبه حضرت سیدالشهداء در منی می پردازد و در ادامه ، به تیپ شناسی شخصیت های درگیر در این حادثه و به طور اختصاصی به تیپ شناسی مردم کوفه پرداخته است.
---------------
11.حسین علی
م. موید
چاپ و نشر بین الملل
حسین علی(علیهالسلام) تنها کتاب غیرشعری استاد محمدحسین مهدویسعیدی (م.موید) است. از آن دست آثاری که باید آن را حاصل عمر یک پژوهشگر دانست؛ یکی از تکاثرهایی که به تنهایی برای جاودانگی نام صاحب آن در یک حوزه کفایت میکند. این اثر هنوز در میان حسین(علیهالسلام) شناسان و عاشوراپژوهان جایگاه نیافته است، چرا که هم نام «م.موید» در این عرصه نام شناختهشدهای نیست و هم زمان زیادی از انتشار آن نگذشته است.
این اثر نه یک روایت تاریخی صرف از عاشوراست و نه یک روایت ادبی صرف. یک اثر حدیثی صرف درباره امام حسین(علیهالسلام) هم نیست. مجموعهای از همه اینهاست و در عین حال شبیه هیچیک از نمونههای متقدم در این زمینهها نیست. اثری است متفاوت و مستقل. مولف مثل یک دایرهالمعارف نامنظم و بیمدخل همه اینها را با هم درآمیخته است. اصلیترین وجه تمایز کتاب هم همین تلفیق و درآمیختن موفقیتآمیز شیوههای مختلف است.----------
12.فتح خون
شهید آوینی
نشر واحه
در ميان كتابهاي بسياري كه دربارة واقعة عظيم كربلا نگاشتهشدهاند، اندك هستند كتابهايي كه نويسندگانشان كوشيدهاند علاوه بر ابراز شيفتگي و بيان عظمت واقعه و مظلوميت سيدالشهدا و يارانش، نقبي به حقيقت ماجرا بزنند و در حد توان خود، پرده از راز بزرگ كربلا بردارند. «فتح خون» سيد مرتضي آويني از اين معدود كتابهاست.
متن كتاب، از دو پارة كلي تشكيل شده است. پارة اول كه متن اصلي كتاب است، به شرح و بيان وقايع و توصيف ماجراهاي پيشآمده از رجب سال 60 تا محرم سال 61 هجري ميپردازد; و پارة دوم كه از زبان «راوي» روايت ميشود، تحليل و رازگشايي همان وقايع و ماجراهاست و در واقع بخش برجستة كتاب نيز همين است.
راوي در «فتح خون» از موضع يك انسان عارف سخن ميگويد كه زمين را آينة آسمان ميبيند و به ظواهر كفايت نميكند و ميكوشد در مخاطبه با انسان امروز، او را از پوستة واقعة عاشورا فراتر برد و چشم باطنش را باز كند، تا بتواند عمق واقعه را دريابد.
فتح خون، در ده فصل روايت ميشود: آغاز هجرت عظيم، كوفه، مناظرة عقل و عشق، قافلة عشق در سفر تاريخ، كربلا، ناشئةالليل، فصل تمييز خبيث از طيّب (اتمام حجت)، غربال دهر، سيارة رنج و تماشاگه راز.