مقوله فرهنگ در اسلام و جامعه جهانی از اهمیت فراوانی برخوردار است و حتی دیگر امور مانند اقتصاد و سیاست هم غیر وابسته به فرهنگ نخواهد بود، بنابراین برای هر مسلمان لازم است که نظریه اسلام پیرامون  این مقوله را بداند اما نباید از این نکته غفلت کرد که تبیین نظریه اسلام نیازمند به یک فرد متعهد، اهل علم و اسلام‌شناس است و نمی‌توان از هر طریقی نظر صحیح الهی را بدست آورد.

کتاب نظریه فرهنگی استاد مطهری نوشته مهدی جمشیدی درصدد اکتشاف، ساختاربندی و بسط پاره‌ها و ابعادی از نظریه فرهنگی شهید مطهری به عنوان یک متفکر ژرف‌انگیز مسلمان است که می‌توان گفت این پژوهش در نوع خود بی‌نظیر  و نخستین مطالعه پبرامون تفکرات و اندیشه‌های فرهنگی استاد محسوب می‌شود.

نویسنده نظرات پراکنده و نظام نا یافته را در درون یک ساختار دقیق و منطقی قرار داده و همچنین پاره‌هایی از نظریه استاد مطهری ناقص، موجز یا مبهم بوده را با تکیه و توجه به گفتار و نوشته‌های ایشان بیان و گسترش و تفصیل داده است.

نظریه فرهنگی استاد مطهری چیست؟، مبانی نظریه فرهنگی استاد چیست؟، نظریه استاد مطهری درباره ماهیت، پویایی، فضیلت و کارکردهای فرهنگ اسلامی چیست؟ نظریه استاد مطهری درباره حق و حدود مداخله حکومت اسلامی در عرصه فرهنگ چیست؟، نظریه استاد مطهری درباره علل فرهنگی انحطاط تمدنی مسلمین چیست؟، نطریه استاد درباره غرب و فرهنگ غربی چیست؟ از پرسش‌هایی است که مخاطب جواب آن را می‌تواند در این کتاب پیدا کند.

این پژوهش پیش‌رو از نظر قلمرو و جغرافیای نظری  تنها شامل حوزه جامعه شناسی فرهنگ محدود نمی‌شود بلکه فلسفه علم فرهنگی، مبادی علم فرهنگی، علم فرهنگ، فلسفه فرهنگ و فلسفه فرهنگی از دیگر حوزه‌های نظری این اثر است.

به این جهت که نگارنده به جامعه‌شناسی اسلامی قایل است و باوری به هیچ‌یک از چارچوب‌های نظری موجود جامعه شناسی سکولارر ندارد، به دنبال طراحی مبانی نظری متفاوت و مستقل برای نظریه اجتماعی و فرهنگی است که در نظام معرفتی اسلام ریشه داشته باشد، بنابراین بخش زیادی از استنادها و ارجاعات به علم اجتماعی غربی در این کتاب به به منظور رد و ابطال آنها صورت گرفته و برای بهره‌برداری نبوده است.

با توجه به نکته بالا در این اثر علاوه بر توصیف نظریه استاد مطهری در پاره‌ای از موارد نظریه استاد با سایر نظریه‌های رقیب یا معارض رویارو قرار گرفته و برای نقد آن از سوی نویسنده کندوکاو صورت گرفته است.

کتاب حاضر از یک مقدمه و شش فصل و یک بخش به عنوان نتیجه‌گیری تشکیل شده که مبانی نظری، فرهنگ اسلامی؛ ماهیت، پویایی، فضیلت و کارکردها، حکومت دینی و مداخله در عرصه فرهنگ، تعاملات فرهنگی و جامعه ایرانی، علل فرهنگی انحطاط تمدن مسلمین و غرب و فرهنگ غربی از عناوین فصل‌های کتاب است. 

این کتاب در 450 صفحه از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به چاپ رسیده است.