غرب‌شناسی:سیری در تحولات فرهنگی ـسیاسی غرب ازیونان باستان تا پایان هزاره دوم
نویسنده: سیداحمد رهنمایی
موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
247 صفحه
«غرب‌شناسی» مشتمل بر مباحثی در باب تحولات فرهنگی ـ سیاسی غرب از یونان باستان تا پایان هزاره دوم است كه در پنج فصل فراهم آمده است. نگارنده ذیل هر فصل ضمن معرفی آرا و اندیشه‌های گوناگون هر دوره، مهم‌ترین مكاتب آن را بررسی و ارزیابی می‌نماید.
فصل نخست شرحی است از عصر تاثیرپذیری از تمدن‌های شرقی و ظهور و تكوین مبانی اندیشه‌های غرب در دوره پیش از قرون وسطا و فصل دوم به تشریح ویژگی‌های عصر جاهلیت فرهنگی ـ سیاسی غرب یعنی قرون وسطا اختصاص دارد.
در فصل سوم مهم‌ترین دوره غرب، یعنی دوره رنسانس كه عصر اصلاح‌طلبی، بازیابی و بازسازی اندیشه‌ها برمبنای بی‌ارزش كردن دین استوار بود، بررسی میشود. فصل چهارم به مدرنیسم به عنوان گریز شتابان از مذهب و معنویت و انسان جدای از عقیده و ایمان و فصل پنجم به پست مدرنیسم (فراسوی نوگرایی) به عنوان عصر تنگناهای فکری و واماندگی اندیشه های معرفت شناختی می پردازد.
کتاب در پایان به یک بخش جمع‌بندی و نتیجه‌گیری میرسد که در آن مباحثی چون تمدن و توحش غرب، تاثیر تمدن اسلامی بر تمدن غرب، بلای تمدنی که تحت نظارت دین و معنویت نباشد، جنبش اصلاح طلبی در غرب، آزاداندیشی در حوزه معرفت دینی، انزوای دین و فروپاشی اخلاق و فرهنگ و گذر از دوره نوگرایی به عصر فراسوی نوگرایی می پردازد.
چنانچه پدیده ای چون جهانی کردن فرهنگ و یا فرهنگ جهانی را در نظر بگیریم اهمیت آگاهی و ضرورت شناخت ما نسبت به جهان پیرامون و ترفندهای غرب بیش تر احساس میشود.
امروزه غرب به سرکردگی آمریکا از طریق ابزارهای ارتباطی و کالاهای فرهنگی خود فرهنگهای حاکم بر جوامع کوچکتر را تحت تاثیر و نفوذ خود قرار داده است.
اکنون بیش از هر دوره دیگر کانون فرهنگ و ارزش های الهی- انسانی ما در تیررس سلاح های فرهنگی غرب قرار گرفته است؛ به گونهای که با اندک بیتوجهی و غفلت ممکن است در کام فرهنگ غرب استحاله، و در چرخش سیاست جهانی کردن فرهنگ، نسبت به اصالت های ارزشی و فرهنگی خویش بیگانه شویم.
نظر به نقشی که کارپردازان فرهنگی و فرهنگ مداران سیاسی آمریکا در روند شکل پذیری فرهنگ جهانی ایفا کرده و می کنند، پدیدههایی چون «جهانی کردن فرهنگ» و یا «آمریکایی کردن فرهنگ» را باید دو روی یک سکه دانست.
نتیجه آن که چنین پدیدهای در درجه نخست به حفظ و ثبات سلطه آمریکا و انتشار فرهنگ غربی- آمریکایی می انجامد و این یکی از بیشمار ترفندهایی است که استکبار جهانی در مسیر مقابله و مبارزه با فرهنگ اصیل و ناب اسلامی و قرآنی به کار بسته است.
کتاب در حجمی مناسب و مداخلی منتظم، با این رویکرد به سمت معرفت بخشی نسبی در این موضوع حجیم پیش رفته، و تقریباً و تحقیقاً موفق بوده است.
در پایان کتاب، کتاب شناسی خوبی از منابع فارسی، عربی و ترجمهها و همچنین منابع انگلیسی وجود دارد که میتواند محل رجوع علاقه مندانی باشد که قصد دارند جامعیت قابل توجهی به گنجینه مطالعات خود در باب سیاست و فرهنگ غرب در طول تاریخ پرفراز و نشیبش بدهند.
